Ayasofya’daki restorasyon çalışmalarında yüksek tonajlı vinçlerin kullanılması, tartışmalara yol açtı. Vakıflar Genel Müdürlüğü, yapılan açıklamada, “Tüm sabit ve hareketli yüklerin statik hesapları gerçekleştirildi” diyerek çalışmaların kontrollü bir şekilde yürütüldüğünü belirtti.
Vakıflar Genel Müdürlüğü açıklamasında, araçların rastgele veya tarihi zemine zarar verecek biçimde içeri alınmadığı, yaklaşık bir yıl süren hazırlık çalışmaları sonunda özel bir platform oluşturulduğu ifade edildi. Zemin taşıma kapasitesinin metrekare başına 25 ton olarak hesaplandığı, koruma amaçlı sistemin ise metrekare başına 30 ton taşıyabileceği aktarıldı. Kullanılacak en büyük aracın 45 ton olduğu, ancak metrekareye düşen ağırlığın yalnızca 6 ton olduğu vurgulandı.
Tarihçi Prof. Dr. İlber Ortaylı, restorasyon çalışmalarındaki uygulamalara sert tepki gösterdi. Ortaylı, “Ayasofya bu yükü gerçekten kaldıramaz; mimariden hiç anlamıyorlar. Bırakın kamyonu, vinci… Oraya araba bile giremez. Bu müdahalelerin etkisi er ya da geç ortaya çıkacak. Yapının altı tamamen dehlizlerle dolu; her gelen Ayasofya’ya babasının mülkü gibi davranıyor. Tekrar söylüyorum: O yapı çökerse dünya bunun faturasını Türklere çıkaracak. Peki ne kadar ton yük kaldırabileceğini nereden biliyorlar? Bu işleri yapanlar hangi veriye dayanıyorlar? Anthemios’a mı sordular, Mimar Sinan’a mı?” ifadelerini kullandı.
Prof. Dr. Ortaylı, konuyla ilgili daha detaylı bir değerlendirmeyi hafta sonunda yayımlayacağını belirtti.
