Lidyalıların bulduğu, Napolyon’un “para, para, para” sözüyle de tarihin her döneminde kendinden söz ettiren paraya, kimimiz; servet, akçe, metelik, nakit, mangır, kazanç, ekmek desek te, para, değişim aracı, hesap birimi ve tasarruf aracı olan bir belge konumundadır. Bu araç satın alınan mal ve hizmet bedellerinin ödenmesinde veya alınan borcun geri ödenmesi işlevini de üstlenmiştir. Tarihi sürece bakıldığında, ticaret, günümüzdeki kadar yaygın değildi. Trampa ekonomisi mevcuttu. Diğer bir deyişle mallar, başka mallar ile değiş, tokuş edilirdi.
Örneğin; tavşan avlayan kişinin elinde tavşan eti, çilek toplayan kişinin elinde çilek vardı. İhtiyaç dahilinde değiş, tokuş olurdu. Bu iş oldukça zahmetli ve zor bir süreçti. Daha sonra ticarette kullanılan ilk paralar, altın, gümüş ve bakır gibi madenler imal edilmiş, böylece insanların zihninde değer kavramı ortaya çıkmış, bunları da kağıt ve madeni paralar takip etmiştir. Günümüz teknolojisinin ilerlemesiyle, paranın popülaritesi giderek artmış dijital para kavramı yeni bir alternatif değişim aracı olmuştur. Bu yeni yapının birçok riski ile birlikte, yeni ekonomik yapı oluşmuştur. Geleneksel kağıt ve madeni paraların yerine fiziki varlığı bulunmayan sanal paralarla karşı karşıya gelinmiştir.
Sanal para biriminden biri olan Bitcoin, tamamen sıradan insanların kontrolünde olan, başka kurum veya kuruluş tarafında kapatılıp yasaklanmayacak Blockchain isimli bir protokol üzerine kurulmuştur. Yani; 2008 yılında Satoshi Nakamoto takma adlı bir kişi ya da gurubun dijital imza ile ilgili hazırladığı bildiri ile ortaya çıkmıştır. Dijital para işlemleri merkezi bir güç, otorite veya programa bağımlı ya da bağımsız olabilir. En fazla kullanılan sanal para Bitcoin’in çalışma prensibi şifreleme yöntemine dayanır.
Herhangi bir ülke ve merkez bankasına bağlı olmayan kişiden, kişiye veri aktarımı ile birbirine bağlı olan açık kaynak kodlu kriptolu bir sanal para olmasının yanı sıra, blok zincirini telefona yükleme şansıda bulunmaktadır. Bitcoin’de ödemelerde gecikme, sıkıntılı banka transferleri, hesap işletme ücreti gibi masraflar bulunmamaktadır. Madenciler olarak adlandırılan gurubun üstün bilgisayar teknolojisi ile bir matematik probleminin çözülmesi sonrası gerçekleşebilmektedir. Matematik problemi, aslında işlemin güvenliğini test eden mekanizma olarak değerlendirilmelidir. Bunun içinde yüksek elektrik gerekmektedir. Bu sayede sistemin karmaşıklığı arttırılmakla ve servet hırsızlığı, askeri darbe, sel, yangın, darbeyle devletin el koyması ve mevcut finans sisteminde bloke edilmesi önlenmiştir.
Bütün bunlara rağmen, elektronik paranın anonim olması ve takip edilmemesinde yaşanan zorluklar beraberinde yasadışı işlemlerin oluşmasına sebep olabilmekte ve vergi kaçakçılığı gibi yasa dışı faaliyetlere sebep olabilmektedir. Sonuç olarak, dijital paraların işlemlerinde, güvenilir bir aracıya ihtiyaç duyulurken, Bitcoin’de aracıya ve güvene ihtiyaç yoktur ve güvenlik açıklarına gebedir. Banka hesaplarındaki paralar, bir tür borç senedidir. Bir hesap, bir bankanın müşterisine olan borcunu temsil ederken, Bitcoin bir borcu temsil etmez. Banka ve hükümetlerin banka üzerindeki kontrol güçleri ne yazık ki Bitcoin’de yoktur ve yapılan işler geri alınamaz.
Olumlu ve olumsuz haberlerin yarattığı etkiyi tespit edebilmek adına, yakın zamanda Bitcoin ile ilgili haberleri görmüş veya duymuşsunuzdur. Dolayısı ile günlük işlem hacminde istatiksel olarak anlamlı bir farklılık yaratmadığı, en yüksek değerler açısından bir farklılık göstermediği, gün sonunda kapanış açısından da farklılık yaratmadığı gözlemlenmiştir.
Saygılarımla…
