Akut miyokard enfarktüsü, kalp krizinin tıbbi adıdır. Kalp krizi, kalp kasına kan akışı aniden kesildiğinde oluşan bir hayati tehlike durumdur. Bu genellikle bir veya daha fazla koroner arter adını verdiğimiz kalp damarındaki tıkanıklığın sonucudur. Çoğunlukla yağ, kolesterol ve hücresel atık ürünlerinden oluşan bir madde olan plak birikmesi nedeniyle bir tıkanıklık gelişebilir.
Akut miyokard enfarktüsü, kalp krizinin tıbbi adıdır. Kalp krizi, kalp kasına kan akışı aniden kesildiğinde oluşan bir hayati tehlike durumdur. Bu genellikle bir veya daha fazla koroner arter adını verdiğimiz kalp damarındaki tıkanıklığın sonucudur. Çoğunlukla yağ, kolesterol ve hücresel atık ürünlerinden oluşan bir madde olan plak birikmesi nedeniyle bir tıkanıklık gelişebilir.
Kalp Krizi Belirtileri Nelerdir?
Kalp krizinin klasik semptomları göğüs ağrısı ve nefes darlığı iken, semptomlar oldukça çeşitli olabilir. Kalp krizinin en yaygın belirtileri şunlardır:
Göğüste basınç veya sıkışma
Göğüste, sırtta, çenede ve vücudun diğer bölgelerinde birkaç dakikadan uzun süren veya kaybolup geri gelen ağrı
Nefes darlığı
Terlemek
Mide bulantısı
Kusma
Kaygı
Öksürük
Baş dönmesi
Hızlı nabız
Kalp krizi geçiren herkesin aynı semptomları veya aynı şiddette semptomları yaşamadığını belirtmek önemlidir. Göğüs ağrısı, hem kadınlar hem de erkekler arasında en sık bildirilen semptomdur. Bununla birlikte, kadınlarda erkeklerden daha sık görülen olan bulgular:
Nefes darlığı
Çene ağrısı
Üst sırt ağrısı
Sersemlik
Mide bulantısı
Kusma
Aslında, kalp krizi geçirmiş bazı kadınlar, semptomlarının grip semptomları gibi hissettiğini bildirmektedir.
Kalp Krizine Ne Sebep Olur?
Kalbiniz, farklı kan damarlarını da içeren kardiyovasküler sisteminizdeki ana organdır. En önemli damarlardan bazıları atar damarlardır. Bu damarlar oksijenden zengin kanı vücudunuza ve tüm organlarınıza götürürler. Koroner arterler kalbin kas tabakasını oksijen açısından zengin kanı götürerek beslerler. Plak birikmesi nedeniyle bu arterler tıkandığında veya daraldığında, kalbinize giden kan akışı önemli ölçüde azalabilir veya tamamen durabilir. Bu kalp krizine neden olabilir. Birkaç faktör koroner arterlerde tıkanmaya neden olabilir.
Kötü Kolesterol
Düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) olarak da adlandırılan kötü kolesterol, arterlerde tıkanmanın önde gelen nedenlerinden biridir. Kolesterol, yediğiniz yiyeceklerde bulunan renksiz bir maddedir. Vücudunuz da bunu doğal olarak yapar. Tüm kolesteroller kötü değildir, ancak LDL kolesterol arterlerinizin duvarlarına yapışabilir ve plak üretebilir. Plak, arterlerdeki kan akışını engelleyen sert bir maddedir. Kanın pıhtılaşmasına yardımcı olan kan trombositleri plağa yapışabilir ve zamanla birikebilir.
Doymuş Yağlar
Doymuş yağlar da koroner arterlerde plak oluşumuna katkıda bulunabilir. Doymuş yağlar çoğunlukla sığır eti, tereyağı ve peynir dahil olmak üzere et ve süt ürünlerinde bulunur. Bu yağlar, kan sisteminizdeki kötü kolesterol miktarını artırarak ve iyi kolesterol miktarını azaltarak damar tıkanıklığına yol açabilir.
Trans Yağ
Tıkanmış arterlere katkıda bulunan başka bir yağ türü, trans yağ veya hidrojene yağdır. Trans yağ genellikle yapay olarak üretilir ve çeşitli işlenmiş gıdalarda bulunur. Trans yağ tipik olarak gıda etiketlerinde hidrojene yağ veya kısmen hidrojene yağ olarak listelenir.
Kalp Krizi İçin Kimler Risk Altındadır?
Yüksek Tansiyon
Yüksek tansiyonunuz varsa kalp krizi geçirme riskiniz daha yüksektir. Normal kan basıncı, yaşınıza bağlı olarak 120/80 mm Hg’nin (milimetre cıva) altındadır. Bu değerleri arttıkça, kalp sorunları geliştirme riskiniz de artar. Yüksek tansiyona sahip olmak atardamarlarınıza zarar verir ve plak oluşumunu hızlandırır.
Yüksek Kolesterol Seviyeleri
Kanınızda yüksek düzeyde kolesterol bulunması sizi kalp krizi riskine sokar. Diyetinizde değişiklikler yaparak veya statin adı verilen bazı kolesterol ilaçlarını alarak kolesterolünüzü düşürebilirsiniz.
Yüksek Trigliserit Seviyeleri
Yüksek trigliserit seviyeleri de kalp krizi geçirme riskinizi artırır. Trigliseritler, atardamarlarınızı tıkayan bir yağ türüdür. Yediğiniz yiyeceklerden gelen trigliseritler, vücudunuzda, tipik olarak yağ hücrelerinizde depolanana kadar kanınızda dolaşır. Bununla birlikte, bazı trigliseritler atardamarlarınızda kalabilir ve plak oluşumuna katkıda bulunabilir.
Diyabet ve Yüksek Kan Şekeri Seviyeleri
Diyabet, kan şekeri veya glikoz seviyelerinin yükselmesine neden olan bir durumdur. Yüksek kan şekeri seviyeleri kan damarlarına zarar verebilir ve sonunda koroner arter hastalığına yol açabilir. Bu, bazı insanlarda kalp krizlerini tetikleyebilen ciddi bir sağlık durumudur.
Obezite
Çok kiloluysanız kalp krizi geçirme riskiniz daha yüksektir. Obezite, aşağıdakiler de dahil olmak üzere kalp krizi riskini artıran çeşitli durumlarla ilişkilidir:
Şeker hastalığı
Yüksek tansiyon
Yüksek kolesterol seviyeleri
Yüksek trigliserit seviyeleri
Sigara içmek
Sigara tütün ürünleri kalp krizi riskinizi artırır. Ayrıca diğer kardiyovasküler durumlara ve hastalıklara da yol açabilir.
Yaş
Kalp krizi geçirme riski yaşla birlikte artar. Erkeklerde 45 yaşından sonra kalp krizi geçirme riski daha yüksek, kadınlarda ise 55 yaşından sonra kalp krizi geçirme riski daha yüksektir.
Aile öyküsü
Ailenizde erken kalp hastalığı öyküsü varsa, kalp krizi geçirme olasılığınız daha yüksektir. Ailenizde 55 yaşından önce kalp hastalığı geçirmiş erkek bireyler veya 65 yaşından önce kalp hastalığı geçirmiş kadın aile üyeleriniz varsa riskiniz özellikle yüksektir.
Kalp krizi riskinizi artırabilecek diğer faktörler şunlardır:
Stres
Egzersiz eksikliği
Kalp Krizi (Akut Miyokard Enfarktüsü) Nasıl Teşhis Edilir?
Kalp krizi geçirip geçirmediğinizi belirlemek için doktorunuz kalp atışınızdaki düzensizlikleri kontrol etmek için kalbinizi dinleyecektir. Kan basıncınızı da ölçebilirler. Doktorunuz ayrıca kalp krizi geçirdiğinizden şüphelenirse bir dizi farklı test yapacaktır. Kalbinizin elektriksel aktivitesini ölçmek için bir elektrokardiyogram (EKG) yapılabilir. Troponin gibi kalp hasarı ile ilişkili proteinleri kontrol etmek için kan testleri de kullanılabilir.
Diğer tanı testleri şunları içerir:
Kalbinizin egzersiz gibi belirli durumlara nasıl tepki verdiğini görmek için bir stres testi
Atardamarlarınızdaki tıkanıklık alanlarını görmek için anjiyografi
Kalbinizin düzgün çalışmayan alanlarını belirlemeye yardımcı olacak bir ekokardiyogram
Kalp Krizi Nasıl Tedavi Edilir?
Kalp krizi acil tedavi gerektirir, bu nedenle çoğu tedavi acil serviste başlar. Kalbe kan sağlayan damarladaki tıkanıklığı açmak için balon anjiyoplasti adı verilen bir prosedür kullanılabilir. Anjiyoplasti sırasında, kardiyoloğunuz tıkanıklığa ulaşmak için atardamarınızdan kateter adı verilen uzun, ince bir tüp yerleştirecektir. Daha sonra tıkalı damarı yeniden açmak için katetere bağlı küçük bir balonu şişirerek kan akışının devam etmesini sağlarlar. Doktorunuz tıkanıklığın olduğu yere stent adı verilen küçük bir metal kafesten oluşmuş tüp yerleştirir. Stent, damarın tekrar kapanmasını önler.
Doktorunuz ayrıca bazı durumlarda koroner arter baypas grefti (CABG) yapmak isteyebilir. Bu prosedürde cerrahınız damarlarınızı ve atardamarlarınızı yeniden yönlendirerek kanın tıkanıklığın etrafından akmasını sağlar. CABG bazen kalp krizinden hemen sonra yapılır. Ancak çoğu durumda, olaydan birkaç gün sonra yapılır, böylece kalbinizin iyileşmesi için zaman kalır.
Tedaviden Sonra Ne Beklenebilir?
Kalp krizinden kurtulma şansınız, kalbinizde ne kadar hasar olduğuna ve acil tıbbi yardımı ne kadar çabuk aldığınıza bağlıdır. Tedaviyi ne kadar erken alırsanız, hayatta kalma olasılığınız o kadar yüksek olur. Bununla birlikte, kalp kasınızda önemli bir hasar varsa, kalbiniz vücudunuza yeterli miktarda kan pompalayamayabilir. Bu kalp yetmezliğine yol açabilir.
Kalp hasarı, anormal kalp ritimleri veya aritmiler geliştirme riskinizi de artırır. Kalp krizi geçirme riskiniz de daha yüksek olacaktır.
Kalp krizi geçiren birçok insan anksiyete ve depresyon yaşar . İyileşme sırasında endişeleriniz hakkında doktorunuzla konuşmanız önemlidir. Bir destek grubuna katılmak veya bir danışmanla neler yaşadığınız hakkında konuşmak da faydalı olabilir.
Çoğu insan kalp krizi geçirdikten sonra normal aktivitelerine devam edebilir. Bununla birlikte, herhangi bir yoğun fiziksel aktiviteye geri dönmeniz ise gecikebilir. Haftada beş gün, günde 30 dakika yürümek sağlığınızı iyileştirebilir. Doktorunuz iyileşme için özel bir plan geliştirmenize yardımcı olacaktır. İlaç almanız veya bir kardiyak rehabilitasyon programından geçmeniz gerekebilir . Bu tür bir program, gücünüzü yavaş yavaş geri kazanmanıza yardımcı olabilir, size sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri hakkında bilgi verebilir ve tedavi boyunca size rehberlik edebilir.
Kalp Krizi Nasıl Önlenebilir?
Daha önce kalp krizi geçirmiş olsanız bile, kalp krizini önlemek için atabileceğiniz birçok adım vardır.
Riskinizi azaltmanın bir yolu, kalp-sağlıklı bir diyet yemektir. Bu diyet büyük ölçüde şunlardan oluşmalıdır:
Kepekli tahıllar
Sebzeler
Meyveler
Yağsız protein
Ayrıca diyetinizde aşağıdakilerin miktarını azaltmalısınız:
Şeker
Doymuş yağ
Trans yağ
Kolesterol
Bu özellikle diyabet, yüksek tansiyon ve yüksek kolesterol hastaları için önemlidir. Haftada birkaç kez egzersiz yapmak da kardiyovasküler sağlığınızı iyileştirecektir. Yakın zamanda kalp krizi geçirdiyseniz, yeni bir egzersiz planına başlamadan önce doktorunuzla konuşmalısınız.
Sigara içiyorsanız sigarayı bırakmak da önemlidir. Sigarayı bırakmak, kalp krizi riskinizi önemli ölçüde azaltacak ve hem kalp hem de akciğer sağlığınızı iyileştirecektir. Ayrıca pasif içiciliğin yanında olmaktan da kaçınmalısınız .
Kalp Krizi Anında Neler Yapılabilir?
Kalp krizi belirtilerini göz ardı etmeyin. Size gelmesi için bir ambulans veya acil durum aracı bulamıyorsanız, bir komşunuz veya bir arkadaşınızdan sizi en yakın hastaneye götürmesini isteyin. Sadece başka seçeneğiniz yoksa kendinizi sürün. Durumunuz daha da kötüleşebileceğinden, araba kullanmak sizi ve başkalarını riske atar. Acil yardım beklerken bir aspirin çiğneyin ve yutun. Aspirin kanınızın pıhtılaşmasını önlemeye yardımcı olur. Kalp krizi sırasında alındığında kalp hasarını azaltabilir. Alerjiniz varsa veya doktorunuz tarafından asla aspirin almamanız söylendiyse aspirin almayın.
Reçete edilmişse nitrogliserin alın. Kalp krizi geçirdiğinizi düşünüyorsanız ve doktorunuz size daha önce nitrogliserin reçete ettiyse, acil tıbbi yardım beklerken belirtilen şekilde alın. Rahatlayın ve kendinizi zorlamaktan kaçının. Sağlık ekipleri size ulaştığında hemen tedaviye başlayacaklar. Geçirdiğiniz kalp krizi türü nedeniyle tedavi için sizi çabucak hastaneye sevk edecekler. Her dakika, uzun süreli kalp hasarını önlemek için hayati önem taşır.
Koroner Yoğun Bakım Ünitelerinin Önemi Nedir?
Kalp krizi geçiren hastalar mutlaka koroner bakım ünitelerinde takip ve tedavi edilmelidir. Burada sürekli kan basınçları, kalp atışları, EKG’si takip edilen hastada oluşabilecek en küçük bozukluk anında tedavi edilebilir. Bu dönemde ölümlerin en büyük nedeni olan ölümcül ritim bozuklukları şok aleti ile kolayca tedavi edilebilir. Yetersiz kalp atışları veya kalbin durması halinde geçici kalp pili (pacemaker) takılarak hasta sağlığına kavuşturulabilir. Bu ünitede yapılan modern tedavilerle kalp hasarı azaltılabilir. İlk saatlerde kan pıhtısıyla tıkanmış damarın trombolitik tedavi (pıhtı erici tedavi) ile erkenden açılması sayesinde kalp hasarı en aza indirilebilir. Bu nedenle hastanın şikayetinin başlaması ile koroner bakım ünitesine yatması arasında geçen zaman çok önemlidir. Hasta ne kadar erken gelirse tıkalı kalp damarı o kadar erken açılır ve kalpteki kalıcı hasarda o kadar az olur. 6 saatten sonra gelen hastalarda kalpteki hasar en yüksek düzeydedir.
Kardiyoloji Check-Up Programında Hangi Testler Yer Alabilir?
Kardiyolog muayenesi
EKG
Renkli doppler ekokardiyografi
Efor testi
Kan şekeri
Üre
Lipit profili
Trigliserit
Total kolesterol
HDL
LDL
VLDL
Medipol Mega Üniversite Hastanesi Kardiyoloji Kliniği Hakkında
Kalp damar cerrahisi ve kardiyoloji olarak birbirimizle ekip olarak uyumlu çalışmak çok önemli. Bu uyum hastalarımızın tedavisinde başarıyı getiriyor. 24 saat boyunca hastanemizde kardiyoloji ve kalp damar ekibi hazır beklemekte. Bir komplikasyon- sorun olduğunda veya hasta kalp krizi ile geldiğinde ekibimiz anında müdahale etmekte. Burada sadece teknolojik altyapı yok bu altyapıyı kullananan deneyimli bir kadromuz mevcut. Ayrıca bizler sadece hasta tedavisi yapmıyoruz üniversitemiz kapsamında geleceğin kardiyoloji uzmanlarını da yetiştiriyoruz.
