KARTAL / İSTANBUL
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Deprem Risk Yönetimi ve Kentsel İyileştirme Daire Başkanlığı, kent genelinde hızlı tarama yöntemiyle “durduğu yerde çökme ihtimali olan 318 bina” tespit etti. “Yüzde 0 deprem güvenliği” oranına sahip bu binalardan biri olan Kartal Orta Mahalle Ordu Sokak 14 numaradaki 1980 yapımı Akın Apartmanı, İBB Başkanı ve Millet İttifakı’nın Cumhurbaşkanı yardımcısı adayı Ekrem İmamoğlu’nun tanıklığında yıkıldı. Kartal Belediye Başkanı Gökhan Yüksel, İBB Genel Sekreter Yardımcısı Dr. Buğra Gökce ile İBB Deprem Risk Yönetimi ve Kentsel İyileştirme Daire Başkanı Özlem Tut da yıkım sırasında İmamoğlu’na eşlik etti.
“BUNUN ADI; RİSK ALMAK”
Göreve gelmelerinin birinci yılında İstanbul’da hızlı tarama sürecini başlattıklarını hatırlatan İmamoğlu, “Aslında bunun adı, risk almak. Biz, risk aldık. Evlerinin kapısını çalıp, insanlara depremin hissedilmediği anda depremi hatırlatmak, belki siyaseten risk olarak görünebilir. Bu araştırmalarda da mevcut ne yazık ki. Ama biz, bunu görevimiz olarak kabul ettiğimiz için, o günden beri kapıları çalıyoruz. On binlerce binanın kapısını çalıyoruz. Ama ne acıdır ki, bazı semtlerde yüzde 70’e varan insanlar, bizi binalarına sokmadılar. Ve binalarının kontrol edilmesini istemediler. Ama biz, ısrarla bu süreci devam ettirdik. İstanbul’da, bu arkamda gördüğünüz bina gibi, depreme dayanımı yüzde 0 olan, 318 bina tespit ettik. Ve bu 318 binayla ilgili işlem başlattık” dedi.
“BU EVLERİN YIKIMINA BAŞLAMAKLA, 8 BİN İNSANIMIZI BU TEHDİTTEN KURTARIYOR OLUYORUZ”
Çalışmaları sonucunda İstanbul’daki yaklaşık 90 bin riskli bina sayısına ulaştıklarını aktaran İmamoğlu, “Hızlı taramaya devam ediyoruz. 6 Şubat depremiyle beraber, o güne kadar ne yazık ki kapımızı çalmayan, bütün duyurularımıza rağmen ne yazık ki bizimle irtibata geçmeyen, hatta bizim kapısını çalmamıza rağmen, 10 binadan 7’sine bize sokmayan vatandaşlarımız, şimdi bizim kapımızı çalıyor. Biz, bu tespit noktasında onlara yetişmeye gayret ediyoruz. Bugün bahsettiğimiz 318 yapıda, yaklaşık 3000 bağımsız bölüm var. 3000 bağımsız bölüm ne demek biliyor musunuz? Bugün İstanbul’un ve Türkiye’nin konutta yaşayan kişi sayısına vurduğunuzda, 7-8 bin insanın canı demek oluyor. Bu evlerin şu anda yıkımına başlamakla, 8 bin insanımızı bu tehditten kurtarıyor oluyoruz” şeklinde konuştu.
“MAL SAHİBİ-KİRACI AYRIMI YAPMADIK; 4 BİN 500 TL KİRA YARDIMI YAPIYORUZ”
“Peki sadece hızlı tarama yapıp, girebildiğimiz binalarda tespit yapıp, bu şekilde bir işlem mi başlatıyoruz” diyen İmamoğlu, şu bilgileri paylaştı:
“Hayır. Önce ilçe belediyelerimizi uyarıyoruz. İlçe belediyelerimize yazı yazıyoruz. Bazı belediyeler diyor ki, ‘Biz işlem yapmıyoruz.’ Bazı belediyeler diyor ki, ‘Lütfen bizim adımıza işlem siz yapın.’ Bazı belediyeler diyor ki, ‘Olur, biz o işlemi yaparız.’ Hangi koşul olursa olsun, biz İstanbul Büyükşehir Belediyesi olarak işlemlerimize devam ediyoruz. Tabii burada az önce bahsettiğim iş birliği talebi üzerinden Kartal Belediyesi’yle yürüttüğümüz işlemi şu anda harekete geçirdik. Peki bununla mı sadece kalıyoruz? Hayır. Israrla bu tespiti yaptıktan sonra teknik arkadaşlarımla oturduk, şunu konuştuk: Yani insanlara ‘Evinden çık’ demek kolay. Ve hatırlayın; daha yakın bir zamana kadar Şehircilik Bakanlığının belirlediği kira yardımı, bin 500 liraydı. Bin 500 liranın İstanbul ölçeğinde bir kıymetinin olmadığını da biliyoruz. Ta o zaman biz, teknik hazırlıklarımızı yaparak, İstanbul Büyükşehir Belediyesi gündemine, ‘4 bin 500 lira kira yardımı yapmak istiyoruz’u getirdik. Gerekçesi ve dayanağını da tespit ettiğimiz bu dayanımı yüzde 0 olan binalardaki insanlara kira yardımı yapma konusunda. Peki burada ne yaptık? Mal sahibi-kiracı ayrımı yapmadık. Kiracıya da 4 bin 500 lira yardım yapıyoruz, mal sahibine de yardım yapıyoruz. Bir adım daha attık. Kiracıya 12 aylık bir kira desteği vererek onu sokakta bırakmıyoruz. Bütçe olarak destekliyoruz ve insanların ev bulmasına yardımcı olan da bir ilişki mekanizmasını kuruyoruz.”
NE OLMUŞTU?
İBB ekipleri, tespit amacıyla, 2019’dan bu yana İstanbul genelinde 107 bin 77 binaya gitti. Ekipler, 2022 sonuna kadar gittikleri binaların yüzde 70’ine, maliklerin ‘olur’ vermemesi üzerine giremedi. Analizi yapılan yüzde 30’luk dilim içinde yer alan binalar üzerinden kamuoyuna bilgilendirmelerde bulunan İmamoğlu, kent genelinde, “dokunsan yıkılacak” 318 bina tespit edildiğini açıkladı. İmamoğlu, söz konusu binaların dışında, D ve E sınıfı olarak kodlanmış, yüksek risk içeren bina sayısını da yine yüzde 30’luk dilim içerisindeki sayısının 1.525 olduğunu açıkladı. 6 Şubat’ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından İBB’nin “hızlı tarama” hizmetine başvuranların sayısı arttı. 2019’dan bu yana toplam başvuru sayısı ise, 152 Bin 449 oldu. 22.11.2022 tarih ve 1342 sayılı İstanbul Büyükşehir Belediye Meclis Kararı doğrultusunda, söz konusu 318 binada yaşayan maliklere 18 ay boyunca aylık 4.500 TL, kiracılara ise 12 ay boyunca aylık 4.500 TL kira yardımı yapılacak.
