Birleşmiş Milletler (BM) bünyesinde kurulan Bağımsız Uluslararası Soruşturma Komisyonu, İsrail’in Gazze’de Filistin halkına karşı soykırım suçu işlediği sonucuna vardığını açıkladı.
Komisyon raporunda, İsrail’in 2023 yılında Hamas ile başlayan savaş sürecinde, uluslararası hukukta tanımlanan beş soykırım eyleminden dördünü gerçekleştirdiğine dair güçlü kanıtlar bulunduğu belirtildi. Bu eylemler; bir topluluğun üyelerini öldürmek, ciddi bedensel ve ruhsal zarar vermek, topluluğun yaşamını sürdüremeyeceği koşullar yaratmak ve doğumları engellemek olarak sıralandı.
“Soykırım niyeti var”
Raporda, İsrail ordusunun uygulamaları ve siyasi liderlerin açıklamaları, soykırım niyetinin kanıtı olarak değerlendirildi. Komisyon Başkanı, eski BM İnsan Hakları Direktörü ve Ruanda Soykırımı Mahkemesi Başkanı Navi Pillay, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun 7 Ekim 2023 saldırılarının ardından “Gazze’yi moloza çevireceğiz” ifadelerinin tüm halkı hedef aldığını gösterdiğini savundu.
Komisyon, İsrail’in eylemlerinin devlet adına işlendiğini belirterek, İsrail’in soykırımı önlememek, işlemek ve cezalandırmamakla sorumlu olduğunu kaydetti. Ayrıca, Soykırım Sözleşmesi uyarınca tüm ülkelere, bu suçu önlemek ve failleri cezalandırmak için derhal harekete geçme çağrısında bulundu.
İsrail’den sert tepki
İsrail Dışişleri Bakanlığı ise raporu reddederek “çarpıtılmış ve yanlış” olarak niteledi. Bakanlık sözcüsü, komisyon üyelerini “Hamas uzantısı” olmakla suçladı ve raporda yer alan bulguların gerçeği yansıtmadığını öne sürdü. Açıklamada, Hamas’ın 7 Ekim 2023’te İsrail’de 1.200 kişiyi öldürdüğü, 251 kişiyi kaçırdığı ve Yahudileri hedef alan açıklamalar yaptığı hatırlatıldı.
Gazze’de bilanço ağır
Hamas’ın kontrolündeki Gazze Sağlık Bakanlığı verilerine göre İsrail saldırılarında bugüne kadar en az 64 bin 905 kişi hayatını kaybetti. Nüfusun büyük bölümü defalarca yerinden edildi, hanelerin yüzde 90’ından fazlası ise hasar gördü veya yıkıldı. Sağlık, su ve hijyen altyapısının çökmesi nedeniyle bölgede kıtlık yaşanıyor.
Uluslararası yansımalar
Raporda, Aralık 2023’te Gazze’nin en büyük doğum kliniğine düzenlenen saldırı da “doğumların engellenmesine yönelik adım” olarak değerlendirildi. Bu saldırıda binlerce embriyo, sperm örneği ve yumurtanın yok olduğu bildirildi.
BM raporunun açıklanmasının ardından uluslararası tepkilerin artması bekleniyor. BBC’nin Ortadoğu muhabiri Jeremy Bowen, raporun özellikle Batılı ülkeler arasında tartışmaları derinleştireceğini belirtiyor. Bowen, önümüzdeki günlerde İngiltere, Fransa, Kanada ve Avustralya’nın Filistin’i devlet olarak tanıma kararını resmileştirmesinin, yalnızca sembolik değil, somut sonuçlar doğurabileceğini ifade ediyor.
Öte yandan, Güney Afrika’nın İsrail’e karşı Uluslararası Adalet Divanı’nda açtığı soykırım davasının yıllar sürebileceği öngörülüyor. Ancak uzmanlara göre, BM raporu mevcut çatışmalar devam ederken uluslararası arenadaki ayrışmaları daha da keskinleştirecek.
